در طول سال های گذشته با توجه به عدم امکانات، نبود زیرساخت ها، مسایل سیاسی، ناامنی ها و رسیدن به قدرت اقتصادی و داشتن زندگی بهتر باعث مهاجرت افراد به دیگر استان ها و کشورهای خارج بود.براساس این گزارش:عدم حمایت از نخبگان و سرمایه داران و تشویق کشورهای دیگر برای پذیرفتن آنها که سرمایه های کشور و استان هستند را بدون پرداخت هزینه ای صاحب می شوند و این امر نشان دهنده این است که متولیان امر در طول دوره های گذشته از وظایف خود غافل بوده اند. آذربایجان شرقی؛ در صدر استانهای مهاجر فرستمدیر کل ثبت احوال آذربایجان شرقی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به تعداد ساکنین مردم در استان گفت: در حال حاضر حدود ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر در استان سکونت دارند که نسبت به آمار ۹۰ سال اخیر ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از استان مهاجرت کرده اند.علی جعفری آذر اضافه کرد: از زمان تاسیس اداره کل ثبت احوال در استان حدود ۴۵ درصد از افرادی که سند ولادت آنها در این اداره کل به ثبت رسیده است و افراد به علت رویدادهای مختلف به دیگر استان ها و خارج از کشور مهاجرت کرده اند.وی ادامه داد: آذربایجان شرقی یکی از استان های مهاجر فرست کشور در طول ۹۰ سال اخیر بوده است که با توجه به ثبت آمار ولادت، سکونت در این استان کاهش یافته است.نابرابری امکانات تهران با دیگر استانهاجعفری آذر با اشاره به استان های مهاجرپذیر کشور گفت: استان های تهران، کرج و قم استان های مهاجرپذیر کشور هستند.وی علت این مهاجرت ها را نا برابری امکانات و شرایط کار و ارتقائ شغلی و معیشتی پایتخت با شهر ها و روستاهای دیگر استانها طی سالیان گذشته برشمرد. جلوگیری از واردات بی رویه محصولات و تولید آن در استان باعث کاهش آمار مهاجرت می شودمدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی آذربایجان شرقی نیز نبود شغل مناسب برای افراد جامعه را یکی از علت های اصلی مهاجرت افراد از استان دانست و گفت: حمایت از سرمایه گذاران از طریق اعطای تسهیلات کم بهره، معافیت های مالیاتی، جلوگیری از واردات بی رویه محصولاتی که مشابه آن در استان تولید می شود و از بین بردن مشاغل کاذب می تواند محیطی آرام و مناسب برای کارفرمایان تلقی شده تا نیروی کار بکار گرفته شده و با تامین معاش بهتر در بنگاه های اقتصادی استان و بدون دغدغه مشغول به فعالیت باشند. یونس فاتح با اشاره به اقدامات انجام یافته برای افزایش اشتغال در روستاها گفت: یکی از مباحث جدی کارآفرینی ایجاد اشتغال مولد است و با سرمایه گذاری و ایجاد شرکت های تولیدی که از مزیت های منطقه نیز بهره برداری شود، ضمن ایجاد اشتغال مستقیم می تواند باعث بوجود آمدن اشتغال غیر مستقیم در منطقه گردیده و رشد اشتغال را پدید آورد و جوانان روستایی نیز ضمن بوجود آمدن فرصت اشتغال در کنار خانواده مششغول به فعالیت باشند.وی از مسئولین امر خواستار شد تا با برگزاری کلاس های آموزشی و ترویجی علی الخصوص کارآفرینی می توان کارجویان را در مسیر خوداشتغالی و کارآفرینی قرار داد و سپس با آموزش های شناسائی بازار، فرصت های سرمایه گذاری و بازار سازی اصول مدیریت مسیر اشتغال را برای متقاضیان هموار کرد.مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی آذربایجان شرقی به راه های پیشگیری و جلوگیری از از مهاجرت افراد اشاره کرد و گفت: در اولین قدم ایجاد ارتباط صنعت با دانشگاه که در فارغ التحصیلان منطقه می تواند هماهنگی و تناسب رشته ای بوجود آورد و سپس آموزش های فنی و حرفه ای که با فرصت های اشتغال و مورد نیاز کارفرمایان، کارآفرینان و سرمایه گذاران همسو بوده و با بوجود آمدن موقعیت های مناسب اشتغال می تواند مانع مهاجرت افراد به دیگر شهرهای کشور شود.فاتح ادامه داد: مراکز رشد پارک علم و فن آوری در استان بهترین مکانی است که نخبگان و متخصصینی که علیرغم داشتن مهارت و تخصص، زمینه برای اشتغال آنها فراهم نیست با در اختیار گذاشتن امکانات، تجهیزات و منابع مالی می توان ضمن بهره گیری از فرصت های کارآفرینی آنها، از مهاجرتشان نیز جلوگیری کرد. درگیری افراد با مسایل سیاسی باعث مهاجرت آنها از آذربایجان شرقی بودرئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی کلانشهر تبریز نیز گفت: عوامل مختلفی در مهاجرت افراد در طول سالیان گذشته افراد از استان دخیل بوده و علل مهاجرت آنها در طی مقاطع متغییر بوده است.علیرضا سلطانی افزود: ناامنی افراد در دوره های فرقه دموکرات و اشغال آذربایجان یکی از عامل اصلی مهاجرت افراد به دیگر کشورها بود.وی افزود: اقتصاد بخش کشاورزی و روستایی یکی دیگر از عوامل مهاجرت افراد به استان های دیگر است.این استاد دانشگاه گفت: در طول ۹۰ سال اخیر هرم جمعیتی در روستاها وارونه شده است و در طی سه دهه اخیر نیز بیشترین جمعیت مهاجر در روستاها بوده است.سلطانی ادامه داد: زندگی آسان شهرنشینی و وجود امکانات بیشتر باعث افزایش تمایل به شهر نشینی در خانواده های روستایی است.وی گفت: با توجه به تحقیقات صورت گرفته اکثر افراد استان برای یافتن شغلی مناسب تر و درآمد بیشتر به استان های تهران، قم و کرج مهاجرت کرده اند.رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی کلانشهر تبریز تحولات سیاسی طی ۹۰ سال گذشته را باعث مهاجرت افراد زیادی از استان دانست که به لحاظ نبود امنیت جانی و مسائل سیاسی از استان مهاجرت کرده اند.سلطانی نبود امکانات و زیر ساخت های مناسب برای فارغ التحصیلان دانشگاهی اعم از پژوهشکده ها و مراکز تحقیقاتی، علی رغم میل باطنی افراد برای مهاجرت به خارج کشور شده است. عدم حمایت از هنرمندان باعث مهاجرت آنها به کشورهای خارجی استمدیر خانه فیلم سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز با اشاره به عدم حمایت متولیان امر از هنرمندان گفت: هنرمندان عرصه سینما و فیلم مانند قطرات باران ارزشمند هستند و اگر قدر این قطرات ارزشمند را ندانیم همچون سیل به دریای خروشان کشورهای خارجی می پیوندند.سید وحید فاطمی افزود: آذربایجان شرقی دارای پتانسیل ها و امکانات بسیاری برای تولید فیلم دارد و اگر ازاین پتانسیل ها به جای هدر رفت به نحو صحیح استفاده کافی شود می توان خلاهای موجود را پر و اشباع کرد و با اشباع نیازهای کنونی نیاز شهری می توان با فراهم کردن زیرساخت ها طرح های جدیدی را برای تولید انجام داد.وی ادامه داد: در طول سال های اخیر هنرمندان زیادی از جمله هنرمندان عرصه فیلم و سینما از استان به دیگر کشورها مهاجرت کرده اند و متولیان باید به وظایف اصلی خود عمل کنند. تفاوت های شغلی و درآمدهای بیشتر در پایتختنماینده مردم تبریز، اسکو و آذر شهر در مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به مهاجرت دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفر طی نود سال اخیر در آذربایجان شرقی گفت: مهاجرت افراد در هز زمان به لحاظ ذاتی و ارادی افراد و متناسب با شرایط اقتصادی و اجتماعی صورت می گیرد ولی در زمان گذشته با توجه به دگرگونی های اجتماعی و نبود امنیت برای افراد به لحاظ مسایل سیاسی باعث مهاجرت آنها از استان شده است.محمد اسماعیل سعیدی آغاز انقلاب صنعتی را باعث مهاجرت افراد در استان دانست و افزود: با آغاز انقلاب صنعتی در دنیا افراد با روآوری به زندگی مدرنیسم از روستاها به شهرها و از شهرها به استان های دیگر و خارج از کشور مهاجرت کردند.وی ادامه داد: تفاوت های شغلی و درآمدهای بیشتر در پایتخت و خارج از کشور عامل اصلی مهاجرت افراد در طول ۹۰ سال اخیر بوده است.رئیس مجمع نمایندگان استان داشتن قدرت اقتصادی، نبود امکانات آموزشی، نبود امکانات برای نخبگان، نزدیکی به مراکز تفریحی، مراکز خرید، کسب آموزش های حرفه ای، میل خواستن به زندگی بهتر، داشتن شرایط ازدواج مناسب، نبود بستر مناسب برای سرمایه داران را عوامل مه در مهاجرت افراد دانست.سعیدی با بیان اینکه نخبگان سرمایه های اصلی کشور هستند گفت: عدم توجه مسئولان به نخبگان که سرمایه های اصلی کشور هستند و آنها برای تحقیقات و پژوهش تخصصی خود به جایی که امکانات بیشتری دارد مهاجرت می کنند. کم توجهی مسئولان به بخش کشاورزی باعث مهاجرت روستانشینانوی افزود: کم توجهی مسئولان به بخش کشاورزی روستای باعث مهاجرت آنها از روستاها شده و باعث رو آوری به کارگری در دیگر استان های کشور شده است.رئیس مجمع نمایندگان استان داشتن قدرت اقتصادی و تمایل افراد برای داشتن زندگی آسان و با امکانات را تمایل به زندگی شهر نشینی در روستاها دانست.سعیدی گفت: نبود بستر مناسب برای سرمایه داران و نبود زیر ساخت های سرمایه گذاری در استان بوده است.با توجه به عوامل مختلفی که در مهاجرت افراد استان دخیل بوده است باید شرایط و زیر ساخت ها را برای افراد استان بوجود آوریم تا از مهاجرت آنها پیشگیری و جلوگیری کنیم.افراد جامعه از دوران کودکی تا بزرگسالی برای کشور هزینه دارند و با توجه به اینکه متولیان امر به وظایف خود عمل نمی کنند، کشورهای دیگر بدون پرداخت هزینه هایی رایگان صاحب افراد به خصوص نخبگان و هنرمندان و دیگر افراد کشور می شوند.این امر متولیان امر را مجبور به مرور دوباره وظایفشان می کند تا با برنامه ریزی ها و جذب سرمایه گذاران باعث افزایش تولید و ایجاد اشتغال برای جوانان شوند.گزارش از زهرا ناصران - مهر