اهراب نیوز:این خطه سرسبز و خوش اب هوا با جنگلهای درهم تنیده و با چشماندازهای بکر دره مکیدی و آینالودر ساحل زیبای ارس غروبی دلنشین دارد. ارسباران به نامهای قره داغ یا قره جه داغ شناخته میشود که در کوهستانهای قفقازی ایران نزدیک مرز کشورمان با جمهوری آذربایجان و ارمنستان قرار دارد و بخش اعظمی از آن در سال ۱۹۷۶از سوی سازمان یونسکو بعنوان ذخیرهگاه زیستکره ثبت شد.ذخیرهگاه زیستکره این منطقه با قرار گرفتن در بین مناطق خزری، قفقازی و مدیترانه ای، کوههایی تا ارتفاع ۲۲۰۰ متر، علفزارهای آلپی، دشتهای نیمهخشک، مراتع و جنگلها، رودها و چشمههای بی بدیلی دارد.اعلام بخشی از ارسباران بعنوان زیست کره توسط یونسکوبر پتانسیل توریستی منطقه صحه گذاشت و زیبایی طبیعت این منطقه حتی نظر گردشگران غربی و امریکائی را نیزبخود جلب کرده است.گردشگر کانادایی هنگام بازدید یکی از شهرهای این دیار در کلیبر توصیف جالبی دارد و میگوید: شهری دورافتاده و خواب آلود در میان کوههای سر به فلک کشیدهای که قلههایشان در زیر مه غلیظ از دیده پنهان شده ومکانی است عالی؛ به طراوت و سر سبزی برخی از کشورهای اروپایی که ورای ذهنیت ما از طبیعت کویری و خشک ایران بود.میانگین بارش سالانه در یکی از ایستگاه های هوا شناسی این منطقه در یک دوره ۲۰ ساله ، ۴۶۱ میلیمتر بوده است و بارندگی نسبتاً زیاد در این منطقه ، که بیشتر به صورت برف است ، و تبخیر کم آن باعث شده تا جویبارهای زیادی از کوهستانهای مرتفع آن سرچشمه گرفته و به داخل رود مرزی ارس وارد شود.از نظر جغرافیای گیاهی ارسباران محل بر خورد سه اقلیم مختلف خزری، قفقازی و مدیترانه ای است . شکل ظاهری و توزیع پوشش گیاهی ارسباران قانونمندی خاصی دارد ، بدین ترتیب که دامنه های جنوبی اصولاً پوشیده از مرتع است و جنگل عمدتاً در دامنه های شمالی و بین ارتفاعات ۸۰۰ متر تا حدود ۲۲۰ متر مشاهده می شود.درارسباران به عنوان یک پارک ملی مهم ۲۲۰ گونه پرنده، ۲۲ گونه ماهی ،۳۸ گونه خزنده، پنج گونه دوزیست، ۴۸گونه پستاندار نظیر کل و بز، گراز، پلنگ ، خرس قهوهای، گرگ، سیاهگوش شناسایی شده است . از گونههای نایاب جهانی این خطه قره خروس قفقازی است که از پرندگان بومی ارسباران بشمار میرود و مارال گونهٔ منقرض شدهٔ ای بود که در سالهای اخیر با انتقال هفت راس از پارک ملی گلستان به مرکز تحقیقاتی آینالو در این منطقه حیاتی دوباره به نسل آن بخشیده شده است.جنگلهای متراکم بلوط به همراه گونههایی چون انار ، سیب و گلابی وحشی ، سماق، زرشک ، تمشک وزغالاخته وحشی با اقلیم مرطوب، حکایت از غنای جنگلی این منطقه دارد ومیوه بومی و جنگلی قرهقات نیز در جنگلهای ارسباران به وفور یافت میشود. به دلیل شرایط خاص و ویژهٔ اقلیمی و جغرافیایی، منطقهٔ ارسباران از پوشش غنی و متنوع گیاهی و قارچی برخوردار است. از میان دو هزار و ۴۰۰ گونه شناسایی شده در آذربایجان حدود هزار و ۴۰۰ گونه از مجموع آنها در جنگلهای ارسباران زیست میکند.تقریباً هر آبادی در این دیار نوعی نشان اختصاصی دارد که میتوانند جاذبه گردشگری داشته باشد از درخت چنار کهنسال روستای کوانق به قطر تقریبی سه متربا بیش از ۵۰۰ سال قدمتگرفته تا درخت سرو کهنسال وعجیب روستای صومعه که در تمام قسمت های تنه خود حتی شاخ های کوچک حالت پیچ خورده دارد که از سایر درختان سرو ، متمایز است و درخت کهنسال بلوط در روستای چریق که از دیگر جاذبه های منطقه حفاظت شده ارسباران محسوب می شوند.ییلاقهای متعدد در مناطق کوهستانی علاوه بر زیبایی طبیعیشان فرصت مناسبی برای مشاهده فرهنگ عشایری فراهم میکنند. ییلاق ایل بسطاملو در مراتع بین روستای شجاع آباد و قلعه بذ،چپرلی و آقداش از دیدنیترین ییلاقها هستند و زبان گفتاری مردم زبان ترکی آذربایجانی است.ارسباران محل زیست حدود ۲۳هزارو۵۰۰ کوچ نشین است که عموماً فعالیتهای اقتصادی ، دامداری، باغبانی، زنبورداری و صنایع دستی دارند.چشمه های آب گرم ارسباران در زمرهٔ جاذبههای گردشگری هستند که اخیراً مورد توجه قرار گرفته به نحوی که بزرگ ترین مجتمع آب درمانی کشور را درخود جای داده است.از این منطقه هرچه بگویم تمام شدنی نیست چرا که هنر قالیبافی در ارسباران بویژه بافت ورنی، زنبور داری ، وجود معادن غنی مس بخصوص مس سونگون با ذخیره قطعی حدود ۷۹۶ میلیون تن مس در رشد اقتصادی منطقه تاثیر زیادی داشته است.حال با این توصیف آیا برای توسعه صنعت گردشگری این منطقه غفلت نشده است ؟ با تامین و ایجاد زیر ساختهای لازم علاوه بر درآمد زایی برای مردم این منطقه میتوان صنعت گردشگری را در ارسباران رونق داد.*علی حیدری خبرنگار صدا و سیما