کلانشهر تبریز با وجودی که به عنوان شهر اولین ها شناخته می شود در روزگار کنونی از نظر شاخص های توسعه شهری به خصوص برخورداری از ناوگان حمل و نقل عمومی جایگاه مناسبی ندارد.با وجود اقدامات صورت گرفته در خصوص نوسازی ناوگان اتوبوسرانی درون شهری ، همچنان مدت انتظار در ایستگاه های برخی مسیرهای اتوبوسرانی این شهر به خصوص مسیرهای حومه شهر بیش از حد معمول است و ایجاد خط ویژه تندرو در یک مسیر ، تنها پاسخگوی نیاز تعدادی از شهروندان بوده و توسعه این خطوط به دیگر قسمت های شهر ضروری است.ضمن اینکه کلانشهر تبریز همانند سایر شهرهای بزرگ کشور با معضل ترافیک روبروست و با وجود طرح های اجرا شده برای باز کردن گره های ترافیکی همچنان شاهد ترافیک های سنگین به ویژه در خیابان های مرکزی شهر هستیم.این در حالی است که طرح ترافیک شهر تبریز به دلیل فراهم نبودن زیرساخت های مد نظر راهنمایی و رانندگی همچون دوربین های هوشمند ، هنوز اجرایی نشده است.از طرف دیگر راه اندازی قطار شهری تبریز هم بیش از انتظار به طول کشیده است و با وجود ورود یک رام واگن هنوز خبری از افتتاح فاز اول خط یک متروی این کلانشهر نیست ، چرا که به گفته مسوولان راه اندازی این فاز نیازمند سه رام است.اما با توجه به اختصاص ۴۰۰ میلیارد ریال برای خرید دو رام واگن از طرف دولت در سفر هفته گذشته رییس جمهوری به تبریز و با توجه به آماده بودن زیرساخت های شش ایستگاه ، می توان امیدوار بود فاز نخست خط یک متروی تبریز بزودی افتتاح شود.شهردار تبریز با بیان اینکه پروژه قطار شهری در ۲۰ ماه اخیر، با بهره گیری از راهکارهای موثر اقتصادی به اندازه یک دهه گذشته، تزریق مالی داشته است ، اظهارکرد: اعتبار تخصیص یافته با وجود تحقق سهم ۵۰ درصدی دولت، پاسخگوی هزینه های سنگین مترو نبوده است.صادق نجفی با اشاره به توافقات صورت گرفته در سفر رییس جمهوری به تبریز به منظور تخصیص دو هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال تا پایان سال آینده به پروژه قطار شهری تبریز ، گفت: در صورت تزریق این اعتبار عملیات اجرایی متروی تبریز شتاب بیشتری خواهد گرفت.وی افزود: با تزریق ۱.۵ برابر این مبلغ از سوی شهرداری، تا پایان سال ۹۵ می توانیم شاهد تکمیل خط اول قطار شهری باشیم.نجفی با بیان اینکه کلانشهر تبریز در میان کلانشهرهای کشور کمترین اتوبوس را دارد، گفت: بر اساس مذاکرات صورت گرفته با مسوولان بانک مرکزی، خرید دو هزار دستگاه تاکسی و ۴۰۰ دستگاه اتوبوس برای این کلانشهر در برنامه توسعه ناوگان حمل و نقل این شهر قرار گرفته است.وی اظهار کرد: در این صورت ۱۲ تا ۱۵ درصد هزینه خرید، از سوی مالکان تاکسی و اتوبوس و بقیه به صورت تسهیلات از سوی دولت تامین خواهد شد.شهردار تبریز در عین حال با توجه به محدودیت های موجود، ایجاد و توسعه حمل و نقل ترکیبی را از رویکردهای اساسی مدیریت شهری عنوان کرد.نجفی ، ضرورت تسریع در ساز و کار تحقق درآمدهای پایدار را در همین راستا مورد توجه قرار داد و گفت: با اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده، بارقه امیدی برای شهرداری ها در خصوص دستیابی به درآمدهای پایدار بوجود آمده اما متاسفانه روند وصول این درآمدها، فاقد انسجام لازم است و اجرای برنامه های توسعه محور را با مشکل مواجه می سازد.از هیمن رو شهردار تبریز با اشاره به اینکه ۴۷ درصد از مردم استان آذربایجان شرقی در تبریز ساکن هستند ، حل مشکلات این شهر را نیازمند همراهی بیش از پیش دولت دانست.نجفی با بیان اینکه ساز و کار سنتی شهرداری ها، پاسخگوی حوزه های گسترده زندگی شهروندی نیست، تدوین ساختاری که اداره شهر را در مفهومی یکپارچه و واحد مورد توجه قرار دهد ضروری دانست.وی راه اندازی کمیسیون کلانشهرها و اهتمام موجود در خصوص تدوین لایحه مدیریت واحد شهری را از اقدامات ماندگار دولت خواند و افزود: انتظار داریم این توجه ارزشمند، در حل مشکلات و معضلات قدیمی کلانشهر تبریز کارساز واقع شود.معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تبریز هم با اشاره به مشکلات ترافیکی شهر تبریز اظهارکرد: برای حل این مشکلات در بودجه ۹۴اعتبار مناسبی در نظر گرفته شده است که در صورت تخصیص کامل آن می توان به حل این مشکلات امیدوار بود.یعقوب وحیدکیا با اشاره به اینکه در حدود ۴۰ درصد از بودجه سال ۹۴ شهرداری به پروژه ها و طرح های ترافیکی اختصاص یافته است ؛ گفت: این اعتبار، صرف اجرای پروژه هایی خواهد شد که به طور مستقیم و یا غیر مستقیم، موجب تسهیل تردد در شهر می شوند.وی گفت: توسعه ناوگان اتوبوسرانی و تاکسیرانی، تقویت شبکه حمل و نقل با گسترش راهسازی و احرای طرح های مسیرگشایی و احداث انواع تقاطع ها در قالب سیاست های ترافیکی شهرداری تبریز برای سال جاری تعریف شده است.سعید محدث عضو شورای شهر تبریز هم با اشاره به اینکه اجرای هفت تقاطع غیرهمسطح و همچنین اجرای پروژه های عمرانی مرتبط با زیرساخت های حمل و نقل عمومی در برنامه سال آتی شهر تبریز است، افزود: اجرای پروژه های تقاطع غیرهمسطح در این شهر در کمترین زمان ممکن نشان داد که در صورت هماهنگی دستگاه های مختلف اجرایی با مدیریت شهری، پروژه های عمرانی می تواند در کمترین زمان ممکن، تکمیل و افتتاح شود.وی با بیان اینکه شهرداری تبریز با طراحی رینگ ها و تقاطع های مختلف، درصدد رفع گره های ترافیکی شهر است، اظهار امیدواری کرد: مجموعه اقدامات شهرداری در عرصه حمل و نقل ، ترافیک تبریز را روان تر از گذشته کند.به هر حال تبریز به عنوان یکی از مهم ترین شهرهای مهاجرپذیر ایران شناخته می شود و توسعه چشمگیر این شهر در دو دهه اخیر و افزایش جمعیت آن موجب شده امروز شاهد روزانه ۳.۵ میلیون تردد خودرویی در سطح شهر باشیم در حالی که محدود بودن ناوگان حمل و نقل عمومی به دو حوزه اتوبوسرانی و تاکسیرانی پاسخگوی نیاز سفرهای درون شهری شهروندان این شهر نیست.اختصاص ۵۱۷ میلیون دلار اعتبار به صورت فاینانس برای خط دوم قطار شهری در کنار یک هزار و ۳۳۰ میلیارد ریال برای طرح های عمرانی شهر تبریز نشانگر آگاهی دولت از مشکلات کلانشهرها و اهتمام موجود برای رفع این مشکلات می باشد.تبریز به عنوان سومین شهر بزرگ کشور پس از تهران و مشهد، با احتساب جمعیت ساکن در حومه شهر ،حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت دارد.تبریز در سال ۱۵۰۰ و در زمان پایتختی صفویان به عنوان پنجمین شهر بزرگ جهان شناخته می شد و در عصر قاجار نیز این شهر بزرگ ترین، مهم ترین و متجددترین شهر ایران بوده است.گزارش از عیسی عطاپور