| چند ماهی است که فضای محافل و مباحث اخلاقی معطر از یک حضور نورانی است؛ یک اتفاق خجسته، یک تولد باشکوه، این تولد شیرین تا آنجا ارزشمند و بدیع است که در یک فاصله اندک توجه همه ی صاحبان دغدغه و ذائقه را به خود جلب کرده است. کتاب گرانسنگ "مفاتیح الحیات" اثر ماندگار استاد علامه حضرت آیه الله جوادی آملی، کتابی که پدیده ی نمایشگاه بین المللی امسال نام گرفت. متولیان نشر این کتاب گفته اند در پنج روز اول نمایشگاه همه ی شمارگان چاپ اول به فروش رسید و تاکنون _ در فاصله چند ماه از رونمائی _ بیش از شصت و هشت بار زیر چاپ رفته است. این اتفاق خجسته البته علاوه بر برکات معنوی و معرفتی فراوان، برای آن ها که دلواپس فراز و فرودهای فرهنگی و اخلاقی جامعه اند، بشارت ارزنده و بی بدیلی است، بر اینکه اگر حرف حسابی برای گفتن باشد ، گوش و جانهای مشتاق برای شنیدن هست و این که ذائقه و شامه ی مردمان ما هرگز آنقدر کند و کسل نیست که در این هیاهوی خطابه ها و خطاها نتواند سره ها را از ناسره ها تمیز دهد و ناب ها را از قاب ها. این اثر فاخر و این خوش ذائقه گی نشانه اینست که انسان امروز تشنه معارف ناب الهی است. اما...اما باید اعتراف کنم تنها این حضور معطر و این شوق کم نظیر نیست که دل و روح ما را دچار وجدی بی اندازه میکند، شگفتی عظیم تر در این داستان، ظهور یک نگاه فاخر است به زندگی، به دین و به سیر انسانی. آنجا که خود علامه جوادی آملی این کتاب را به تعبیری جلد دوم مفاتیح الجنان میدانند، که مفاتیح الجنان رابطه انسان با خداست و مفاتیح الحیات رابطه انسان با ماسوی الله، یعنی اگر آن، " کلید بهشت " است، این، " کلید زندگی ". فرخندگی این نگاه آنجا رخ می نماید که تاکیدی دوباره است بر این حقیقت که برای یافتن کلید بهشت، باید کلید زندگی را یافت، اینکه راه بهشت از دروازه همین زندگی خاکی میگذرد، اینکه دعای صرف، بی دانستن رموز زندگی و عمل بدانها ، نمیتواند انسان را ذره ای از خاک جدا کند، در نگاه دقیقتر اصولا آن "بهشت " ی که مفاتیح الجنان ما را بدان راه میبرد همان "زندگی" است که که باید آن را از "مفاتیح الحیاه" فراگیریم. اساسا بهشت در تصور غالب عامه و همواره ی ما یک نقطه در انتهای سیر تکاملی است که آدمی بعد از عبور از تنگه ها و تنگناهای زندگی و مراعات ها و مراقبت های خواسته و ناخواسته بدان میرسد. بهشت در این معنی، یعنی اجرت همه خواستن ها و نکردن ها و جائی متراکم از انواع لذت ها که آدمی بی دریغ و بی نهایت از آن برخوردارمیشود تا به تلافی همه خویشتنداری ها، نکردن ها، ندیدن ها و نرفتن ها به یکباره ببیند و بخورد و برود و انجام دهد! در این معنا بهشت یعنی انفجار همه آن حس ها و آرزوهای فروخورده ای که انسانی هفتاد سال عمر زمینی اش را برای آن صرف کرده و اکنون تا ابدالآبدین در این خوشی بی حصر متنعم است؛ و لابد بر اساس این نگاه، میشود با گفتن چند کلمه آن هم در شمارگانی محدود، دسته دسته حوری بهشتی را به کابین خویش درآورد و جنگل جنگل درخت بهشتی را بنام خویش سند کرد. این تالیف بی نظیر صرف نظر از محتوای غنی، میتواند کنایتی باشد به این نگاه، گشایش افقی دیگر به مفهوم سعادت، بهشت و زندگی، که بهشت نه یک نقطه، که یک امتداد است. در متن همین زندگی، همین لحظه ها و همین " بودن " ها معنا می یابد و مجسم میشود. این که جهان هستی – که مخلوق آفریدگار است – به تمام ، پهنه ی همان بهشت است که انسان به قدر ادراک و فهم خویش از آن متنعم میشود... و این حقیقت مظهر آن کلام الهی است که : " فمن یعمل مثقال ذرة خیرا یره " هرکس با اندازه ذره خیری که انجام میدهد بهشت را لمس و ادراک میکند و این بشارت، نه بشارتی صرفا معطوف به آینده که لحظه لحظه زندگی را از اکنون تا ابد در برمیگیرد. بهشت راستین ما در همین خاک و با همین خاک و به دست خود آدمی ساخته میشود و آن بهشت عدن که انبیاء وعده کرده اند نقطه اوج و امتداد همین بهشتی است که خشت خشت آن در این نشئه بنا شده است... آنان که چشم بر خاک بسته اند و دیده به اعجاز دعا دوخته اند، در بهشتی درخواهند آمد که نه بهشت انسان - به معنی موجودی ذی شعور و اتنخابگر و سازنده -که منزل موجوداتی انسان گونه است که از دعا فقط خواستن برای داشتن و نه خواستن برای ساختن، فهمیده اند. و خلاصه کلام اینکه این نگاه به زندگی آن حلقه زرین مفقوده است که نبودن و ندیدن آن همواره زندگی ما را دچار کرده است؛ امید که برکت این نگاه تارو پود زندگی ما و سبک آن را در بر بگیرد و به میمنت خویش معطر سازد. |  |
↧
در ستایش یک شاهکار
↧