این موزه دارای بخشهای مختلفی است که بعنوان یکی از زیباترین جاذبه گردشگری شهر تبریز در چند سال اخیر توسط شهرداری تبریز تجهیز و ایجاد شده است. عمارت شهرداري تبريز شاهکار معماری منحصربفردی، در میان بناهای نئوکلاسیک جهان است. گهواره این سازه سمبلیک ظهور اولین شهرداری ایران، در سال ۱۲۸۶ شمسی در شهر تبریز است که پس از گذشت یک قرن در سال ۱۳۸۶ شمسی - مصادف با یکصدمین سال تأسیس اولین انجمن ایالتی و ولایتی و اولین شهرداری کشور در تبریز - با خلاقيت و تدبير سنجیدة شهردارکلانشهر تبريز مهندس عليرضا نوين و با همّت صـادقانه مدير موزههاي شهرداري تبريز اســـتاد رسول جديد الاسلام و مساعدت شوراي اسلامي شهر به موزهاي با عنوان بيسابقة «موزه شهر»، در کشور و همچنين با عنواني نادر در جهان( دومین موزه شهر بعد از موزة شانگهای چین ) تبديل شد. اين عمارت -که به لـحاظ معماريِ با اصالت هنری، مهمترين، مستحکمترين و زيباترين ساختمان دولتي کشور محسوب ميگردد، بين سالهاي ۱۳۱۴ و ۱۳۱۸ شمسي در سـايتي به مساحت ۹۶۰۰ مترمربع و با زير بنايي در حدود ۶۵۰۰ مترمربع در زمان شـهردار وقت حاج ارفع المُلْک جليلي با کاردانی و دلسوزی مادی و معنوی وی و طراحي و نظارت مهندسين آلماني با همکاري اُوهانجانيان(مهندس ارمني شهرداري وقت) و بواسطه صنعتگرانی ماهر، چون معمار محلی حاج محمّد و سنگتراشان هنرمند شهر تبریز احداث شد. اين عمارت با الگوبرداري از فرم «عقابِ درحال پرواز» به صورت ساختماني سه طبقه با برجي حدود ۴۰/۳۰ متر ارتفاع، که اولين ساعت عمومي شهر درآن نصب شده، بنا شــده است. ساختمان صرفه نظر از مصالحي چون بتن، آجر و آهن تمام سنگي است و در منتهياليه تناسبات و زيبايي سبک معماري«نئوکلاسيک»، با ويژگي معماري کشور آلمان است. تالار اسناد، عکسها و اشياء قديمي ، اين تالار عکسهايي از تاريخ معاصر تبريز را در خود جاي داده است و شامل ۷۸ سند تاريخي میباشد. ظروف و وسايل شهرداري وقت در سالهای معطوف به سال ۱۳۲۰ ، هداياي مردم، آپاراتهاي قديمي، اموال شهرداري و گاوصندوق مخصوص زمان قاسمخان والي، شهردار تبريز در سال ۱۲۸۶ به نمايش گذاشته شده است. تالار آتشنشاني تبريز که اولين آتشنشاني کشور محسوب ميشود، ابزار و آلات قديمي مورد استفاده در بیش از صد سال پیش همچون تلمبه و پمپ قديمي که در نوع خود کمنظير هستند در تالار آتشنشاني به نمايش گذاشته شده است. تالار دکتر رفيعيان،زنده ياد دکتر رفيعيان تالاری از اين مــوزه را به خود اختصاص داده است کسی که زندگی سیاسی ، اجتماعی و علمی مؤثر و قابل تاملی در میان عام و خاص داشته است. تالار شهردار ،تالار شهردار وَ شواهد و اسناد گردآوري در آن، مبيّن خدمات و افتخارات شهرداران تاريخ معاصر تبريز است. افتخارات کلاني که نمودار شخصيت فردي خاصّ شهرداران این شهر پویا ميباشد. تالار دفاع مقدس ،در اين تالار عکسها و اسنادي از مقاومت وپايداري مردم ايران خاصّه مردم آذربایجان و تبریز در جنگ تحمیلی ۸ ساله به نمايش گذاشته شده است که مربوط به مردان زنده نام و شهدای شجاع و با ایمان منطقه، بخصوص سرداران بزرگي چون مهدي باکري است. تالار دوربينهاي قديمي، شامل وسایل و دوربينهاي عکاسی از يکصد و پنجاه سال پيش تا مرز نسل دوربینهای دیجیتال که توسط استاد محمدعلی جدیدالاسلام عکاس هنرمند تبريزي گردآوري شده و در اين موزه به نمايش گذاشته شده است. تالار هنرهای معاصر، در امتداد نمایشگاه موقت، تالار هنرهای معاصر مکانی است برای به نمایش گذاشتن آثار هنرمندان برجستة تبریز تالار خوشنويسي،شامل آثار خوشنويسي استاد حاج حسن هريسي است. وی بيش از چهل بار قرآن مجيد را با دست خط زیبای خود تحرير نموده است. در اين تالار آثار مختلف دیگری نيز از خوشنويسان برجستة معاصر تبريز موجود است. تالار حکمت و تالار شهداي محراب، تالار حکمت شامل عکس و آثار سه علامة تبريزي، علامه محمدتقيجعفري، علامه محمد حسين طباطبائي و علامه شيخ عبدالحسين اميني است که از علماء و مفاخر علمي جهان تشيع بهشمار ميروند و تالار شهداي محراب که شامل عکس و آثار شهداي محراب شهيد قاضي طباطبائي و شهيد مدني است... تالار چاپ و نشر، اولين چاپخانة ايران با حروفسربي فارسي و عربي توسط ميرزا زين العابدين تبريزي در تبريز داير شد. اولين کتاب منتشر شده توسط اين چاپخانه رساله جهاديه ميرزاعيسي خان قائم مقام بود. قديميترين ابزار و دستگاههاي چاپ و نشر در تالار چاپ و نشر اين موزه به نمايش گذاشته شده است. تالار خدمت، تالار خدمت به مثابه آئينه خدمات شهرداري است اين آئينه منعکس کننده و معرفِ کيفيت و کميت روابط و عملکرد شهرداري شهر نسبت به قلمرو فعاليتش ميباشد و در واقع نوعي گفتگو با شهروندان ميباشد. تالار فرش،در اين تالار بزرگترين فرش ايران - در سال ۱۳۲۰ شمسی- که حدود يکصدو يازده مترمربع ميباشد و با رنگ گياهي خاصي بافته شده است، در کف ِتالار فرش روي تختهبندي گسترده، آرميده است. تعدادي فرشهاي نفيس دیگر در تالار موجود ميباشد که قدمت آنها نیز به سال ۱۳۲۰ شمسی برميگردد، مصادف با زماني که عمارت شهرداري کاملاً آماده بهرهبرداري بود به سفارش بانی بنای عمارت شهرداری حاج ارفعالملک جليلي جهت استفاده تشریفاتی در برخی از تالارهای همین عمارت در کارگاه حاج ابوالقاسم جوان در تبریز بافته شدهاند. از ویژگی بارز این فرشها طرح کلی آنهاست که فارغ از نوع طرح و نقشه، منعکس کنندة کیفیت و سرگذشت پر تلاطم اما افتخارآمیز تبریز معاصر است، با آن حاشیههای خروشان منحصربفردی که تا متن فرشها کشیده شدهاند و "توده– ترنجهای بزرگ" را که ویژة فرشهای تبریز است احاطه کردهاند. در ميان اين دشت زيباي فرش تابلو فرش نفيس و منحصربهفرد مفاخر و تاريخ آذربايجان که بزرگترين تابلو فرش ايستاده جهان است به نمايش گذاشته شده است. اين تابلو فرش به سفارش شهردار تبريز مهندس عليرضا نوين بافته شده است. نمايشگاه موزه، بزرگترین تالار ورودی ساختمان براي برگزاري نمايشگاههاي مختلف آثار هنرمندان و مجموعه داران شهر فراهم شده است.(باشگاه خبرنگاران)